بررسی وضعیّت رسوب و فرسایش در حوضه های آبریز منتهی به تنگة هرمز

سطح زمین عموماً به وسیلة خاک و نهشته های سطحی پوشیده شده است . خاک ، محیط طبیعی پویائی از ترکیب موادّ ریزدانه ای است که گیاهان در آن رویش می یابند و حاوی موادّ معدنی و آلی است . امروزه فرسایش خاک یکی از مهم ترین مسائل و مشکلات نواحی است . در این میان دستیازی ها و بهره برداری های روزافزون انسان از محیط طبیعی نیزتأثیر زیادی در تشدید روند تخریب و فرسایش خاک دارد؛ به طوری که گاهی کشاورزان در گستره های وسیعی ، سطوح شیبدار را به زیر کشت برده و با شخم زدن در جهت شیب ، موجب ایجاد بریدگی های عمودی در دامنه ها شده اند . شخم زدن دامنه ها و احداث شبکة آبیاری در امتداد منحنی های میزان و نیز حفر کانال هادر امتداد شیب دامنه ها موجب فرسایش و از دست رفتن خاک می گردد . در این تحقیق وضعیّت فرسایش و تولید رسوب در حوضه های آبریز منتهی به تنگةهرمز مورد بررسی قرار می‎گیرد. رودخانه های شور ، حسن لنگی، جلابی ، میناب ، مزابی ، گز و حیوی شبکة هیدروگرافی و زهکشی این حوضه ها هستند . در این تحقیق ضمن بررسی های میدانی، اسناد و مدارک مختلفی از جمله نقشه های توپوگرافی ، زمین شناسی ، منابع و قابلیّت اراضی، پوشش گیاهی ، آمارهای مختلف مربوط به ایستگاه های هیدرومتری ، رسوب سنجی ، هواشناسی ، باران سنجی، عکس های هوائی وتصاویر ماهواره ای به عنوان ابزار تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است . جهت برآورد میزان فرسایش و رسوب در محدودة مطالعاتی ، از مدل اصلاح شدة پسیاک1 استفاده شده و با بررسی عوامل نه گانة مؤثّر در این مدل ، میزان تولید رسوب و فرسایش در هریک از حوضه ها ، زیرحوضه ها و واحدهای هیدرولوژیک برآورد شده است . بر این اساس میزان فرسایش و رسوب در کلّ محدودة مطالعاتی به ترتیب برابر با 95/25435 و 48/5458 تن در سال برای هر کیلومتر مربّع برآورد شده است.